Sen "Seni" var etmek için seni kendileri yapmak isteyen insanlara dur demeyi öğrenmelisin - Semih Pelvanlar
‘’İnsanları hayatta çoğu zaman yanlış yollara saptıran algoritmalar; basitçe hafıza, öngörü ya da dış dünyadan örüntü tanımadaki çarpıklıklar değil, iç gözleme dair çarpıklıklardır.’’
Ryan A. Bush
Zihinsel sözleşmeler, farkında olmadan zihninde oluşturduğun inançlar, kurallar ve beklentilerdir. Hayatını anlamlandırmak, kendini güvende hissetmek ve çevrenle ilişki kurmak için geliştirdiğin bu içsel rehberler, bazen seni sınırlandırabilir. Çoğu zaman, bu sözleşmeler geçmişte yaşadığın deneyimler, toplumun dayattığı normlar veya çocuklukta edindiğin kalıplar üzerine inşa edilir.
Belki sen de zihninde “Hata yapmamalıyım, yoksa değerim azalır” ya da “Başkalarını memnun etmek zorundayım” gibi inançlara sahipsin. Bu tür sözleşmeler, farkında olmadan seni sürekli bir stres ve tatminsizlik döngüsüne sokabilir. Ancak bu sözleşmelerin farkına varıp onları güncellemek, kendini özgürleştirmenin ve gerçek potansiyelini keşfetmenin en önemli yollarından biridir.
Zihinsel sözleşmelerini yeniden yazmak, eski kalıplarını sorgulayıp seni gerçekten destekleyen yeni inançlar oluşturmanı sağlar. Bu süreç, kendine daha fazla şefkat duymanı, ilişkilerini derinleştirmeni ve hayatı daha anlamlı bir şekilde deneyimlemeni mümkün kılar.
“Kendilik Projesi” kitabı, zihinsel sözleşmelerinin farkına varmana, hayatında sürekli tekrar eden sorunların kaynağını anlamana ve işlevsiz zihinsel sözleşmelerini bilinçli bir şekilde güncelleyerek yerine sana destek olacak yenilerini oluşturmanı sağlamaya yardımcı olabilir.
* Kitapta bu konuda detaylı içerikler, pratik adımlar ve yol haritası bulacaksın. Bu süreci desteklemek için sana ‘’Zihinsel Sözleşme Örnekleri’’ni burada ücretsiz bir şekilde sunuyorum.
💡Zihinsel Sözleşmelerinle ilgili çalışmalar yaparken daima hatırlaman iki gerçek var:
Örnek – 1 –
ZİHİNSEL SÖZLEŞME
Sözleşmenin Tarafları:
Sözleşmenin Başlangıç Tarihi:
İptal Edilen Sözleşme:
İşbu sözleşme ile, 01.01.2024 tarihinde imzalanan “Her gün uzun saatler çalışarak her hedefe hızlıca ulaşmalısın ve sürekli üretken olmalısın” başlıklı zihinsel anlaşma iptal edilmiştir. Bu eski anlaşma, kendime gereksiz baskı uygulayarak aşırı yorgunluğa ve zihinsel tükenmeye yol açmıştır. Bundan sonra, kendimi zorlamadan dengeli bir yaşam sürdürmek adına bu sözleşme geçersiz kılınmıştır.
Yeni Sözleşme:
Aşağıda detayları belirtilen yeni zihinsel anlaşma, bu tarihten itibaren geçerli olacaktır.
Madde 1: Zihinsel Esneklik ve Verim
Çalışmalarımda zamanı değil verimi gözeteceğim. Öncelikle kendimi verimli kullanmayı ve işlevsel bir şekilde üretken olmayı önceliklendireceğim. Stresli anlarda kendime nazik olmayı ve zihinsel esneklik göstermeyi taahhüt ediyorum.
Madde 2: Günlük Meditasyon ve Nefes Egzersizleri
Her gün en az 10 dakika boyunca meditasyon yapacak veya nefes egzersizleri ile zihnimi sakinleştireceğim. Bu süre, farkındalığımı artırmak ve zihinsel dinginlik sağlamak amacıyla ayrılacaktır. (Süreyi kendinize göre belirleyebilirsiniz. İsterseniz süresiz olarak bir rutin haline de getirebilirsiniz bu çalışmayı.)
Madde 3: Pozitif Düşünme ve Minnettarlık
Her gün hayatımdaki olumlu bir olayı fark edecek ve o an için minnettar olacağım. Bu alışkanlık, zihinsel sağlığımı güçlendirmek ve içsel huzuru artırmak için sürdürülecektir.
Madde 4: Sürekli Öğrenme ve Gelişim
Her hafta kişisel veya profesyonel gelişimime katkı sağlayacak bir yeni beceri veya bilgi edinmeyi taahhüt ediyorum. Bu, öğrenmeye ve gelişime açık kalma sürecimi devam ettirmek amacıyla yapılacaktır.
Madde 5: Dijital Detoks
Her gün dijital cihazlardan ve sosyal medyadan en az 30 dakika uzak durarak zihinsel enerjimi yeniden şarj etmek için dijital detoks yapacağım.
Madde 6: Fiziksel Sağlık ve Hareket
Her gün en az 20 dakika boyunca fiziksel egzersiz yapmayı taahhüt ediyorum. Bu, beden-zihin dengesini koruyarak zihinsel ve fiziksel sağlığımı destekleyecektir.
Sözleşmenin Süresi:
İşbu yeni zihinsel sözleşme, bugünden itibaren yürürlüğe girecek olup, tarafın kişisel ihtiyaçlarına göre gözden geçirilip güncellenebilir.
—
İmza:
[Adınız]
[Tarih]
—
Bu yapılandırılmış sözleşme, eski aşırı üretkenlik odaklı yaşam tarzını iptal ederek, dengeli ve sürdürülebilir bir yaklaşımı benimsemeyi amaçlıyor.
Örnek – 2 –
ZİHİNSEL SÖZLEŞME
Sözleşmenin Tarafları:
Sözleşmenin Başlangıç Tarihi:
İptal Edilen Sözleşme:
İşbu sözleşme ile, 01.01.2024 tarihinde kendimle imzalanan “Her zaman herkesi memnun etmelisin ve başkalarının beklentilerine göre hareket etmelisin” başlıklı zihinsel anlaşma iptal edilmiştir. Bu eski anlaşma, başkalarının isteklerini kendi ihtiyaçlarımın önüne koymama, kendi değerlerim ve sınırlarım pahasına dış onay arayışı içinde olmama neden olmuştur. Kendime olan saygımı ve sınırlarımı ihmal ederek tükenmişlik yaşamama sebep olan bu anlaşma, daha sağlıklı ve dengeli bir yaşam amacıyla geçerliliğini kaybetmiştir.
Yeni Sözleşme:
Aşağıda detayları belirtilen yeni zihinsel anlaşma, bu tarihten itibaren geçerli olacaktır.
Madde 1: Kendi Sınırlarımı Korumak
Her gün kendime ait sınırları belirleyecek ve başkalarının taleplerine yanıt verirken, önce kendi ihtiyaçlarımı ve iyilik halimi göz önünde bulunduracağım. Bu sınırlar, dengeli bir yaşam sürdürmek için korunacaktır.
Madde 2: Başkalarının Beklentilerine Uygun Değil, Kendi Değerlerime Uygun Yaşamak
Başkalarının beklentilerine göre değil, kendi içsel değerlerime uygun kararlar alacağım. Kendi önceliklerim ve yaşam değerlerime saygı duymayı taahhüt ediyorum.
Madde 3: “Hayır” Demeyi Öğrenmek
Kendi sınırlarımı zorlayan veya bana zarar veren taleplere karşı nazik ama kararlı bir şekilde “hayır” diyebileceğim. Kendi ihtiyaçlarımı ön planda tutmanın, başkalarına zarar vermeden yapılabileceğini kabul ediyorum.
Madde 4: Kendi İhtiyaçlarımı Önceliklendirmek
Her gün en az 15 dakika kendimle başbaşa kalıp, kişisel ihtiyaçlarımı fark etmeye ve karşılamaya zaman ayıracağım. Bu, zihinsel ve duygusal sağlığımı güçlendirmek için düzenli olarak yapılacaktır. (Süreyi kendinize göre belirleyebilirsiniz. İsterseniz süresiz olarak bir rutin haline de getirebilirsiniz bu çalışmayı.)
Madde 5: İlişkilerde Denge Kurmak
Başkalarıyla olan ilişkilerimde dengeyi gözetip, sadece onların taleplerini karşılamaya çalışmayacağım. Kendi duygusal ve fiziksel enerjimi dengede tutacak şekilde hareket edeceğim.
Madde 6: Eleştirilerden Bağımsız Olmak
Başkalarının eleştirileri ve beklentileri doğrultusunda değil, kendi içsel rehberliğime göre hareket etmeyi seçeceğim. Bu, kendime duyduğum güveni artıracak ve içsel huzuru sağlayacaktır.
Sözleşmenin Süresi:
İşbu yeni zihinsel sözleşme, bugünden itibaren yürürlüğe girecek olup, ihtiyaçlarım doğrultusunda düzenli olarak gözden geçirilecektir.
—
İmza:
[Adınız]
[Tarih]
—
Bu sözleşme, başkalarının beklentileri doğrultusunda yaşama zorunluluğundan kurtulup, kendi ihtiyaçlarını önceliklendiren, dengeli ve kendine değer veren bir yaklaşımı benimsemeyi hedefliyor.
Örnek – 3 –
ZİHİNSEL SÖZLEŞME
Sözleşmenin Tarafları:
Sözleşmenin Başlangıç Tarihi:
İptal Edilen Sözleşme:
İşbu sözleşme ile, 01.01.2024 tarihinde imzalanan “Başarısız olursan, kimse seni ciddiye almaz ve saygı görmezsin” başlıklı zihinsel anlaşma iptal edilmiştir. Bu eski anlaşma, hata yapmaktan korkarak risk almaktan kaçınmama, kendimi sürekli başkalarıyla kıyaslayarak yetersiz hissetmeme ve sürekli onay arayışında olmama neden olmuştur. Daha cesur ve özgüvenli bir yaşam amacıyla bu sözleşme iptal edilmiştir.
Yeni Sözleşme:
Aşağıda detayları belirtilen yeni zihinsel anlaşma, bu tarihten itibaren geçerli olacaktır.
Madde 1: Hatalardan Öğrenmek
Hata yapmanın bir başarısızlık değil, bir öğrenme süreci olduğunu kabul edeceğim. Her hata, büyümem ve gelişimim için bir fırsat olarak değerlendirilecektir.
Madde 2: Başarı Kriterlerini Yeniden Tanımlamak
Başkalarının beklentilerine göre değil, kendi değerlerime uygun başarı tanımları belirleyeceğim. Başarımı, içsel gelişimim ve mutluluğumla ölçmeye başlayacağım.
Madde 3: Risk Almaktan Korkmamak
Kendi potansiyelimi gerçekleştirmek adına risk almayı göze alacağım. Korkularımın beni durdurmasına izin vermeden, cesur adımlar atacağım.
Madde 4: Karşılaştırmaları Bırakmak
Kendimi başkalarıyla kıyaslamak yerine, kendi yolculuğuma ve ilerlememe odaklanacağım. Kendi hızımda ilerlemenin en sağlıklı yol olduğunu kabul ediyorum.
Madde 5: Onay Arayışını Bırakmak
Başkalarının onayını beklemeden, kendi içsel rehberliğime göre hareket etmeyi seçeceğim. Kendi kararlarımın doğruluğuna güvenmeyi taahhüt ediyorum.
Madde 6: Cesaretle Denemek
Yeni şeyler denemekten çekinmeyecek ve cesurca adım atacağım. Kendimi sınırlandırmadan, keşfetmeye ve öğrenmeye açık olacağım.
Sözleşmenin Süresi:
Bu yeni zihinsel sözleşme, bugünden itibaren yürürlüğe girecek olup, kişisel gelişimime göre düzenli olarak gözden geçirilecektir.
—
İmza:
[Adınız]
[Tarih]
—
Bu sözleşme, başarısızlık korkusundan arınarak güvenle ilerlemeyi, cesur adımlar atmayı ve kişisel dönüşümü teşvik eden bir dönüşümü yansıtmaktadır.
Örnek – 4 –
ZİHİNSEL SÖZLEŞME
Sözleşmenin Tarafları:
Sözleşmenin Başlangıç Tarihi:
İptal Edilen Sözleşme:
İşbu sözleşme ile, 01.01.2024 tarihinde imzalanan “Diğer insanlar benden daha başarılı; ben onların gerisinde kalıyorum” başlıklı zihinsel anlaşma iptal edilmiştir. Bu eski anlaşma, kendimi sürekli başkalarıyla kıyaslayarak yetersiz hissetmeme, başarılarımı küçümsememe ve kendi ilerlememi değersiz görmeme neden olmuştur. Kendi potansiyelime odaklanarak daha huzurlu ve dengeli bir yaşam amacıyla bu anlaşma geçersiz kılınmıştır.
Yeni Sözleşme:
Aşağıda detayları belirtilen yeni zihinsel anlaşma, bu tarihten itibaren geçerli olacaktır.
Madde 1: Kendi Yoluma Odaklanmak
Başkalarının başarılarını kıyaslama noktası olarak kullanmak yerine, kendi yolculuğuma ve ilerlememe odaklanacağım. Her gün kendi gelişimimi fark edip takdir etmeyi öğreneceğim.
Madde 2: Başarıyı Kendi Terimlerimle Tanımlamak
Başarıyı, dışarıdaki standartlar yerine, kendi değerlerime ve hedeflerime uygun olarak yeniden tanımlayacağım. Her küçük ilerlememi, bir başarı olarak kabul edeceğim.
Madde 3: Kendi Değerimi Kabul Etmek
Başkalarının benim hakkımdaki düşüncelerinden bağımsız olarak, kendimin değerli olduğumu kabul edeceğim. Kendi yeterliliğimi ve katkılarımı fark ederek özsaygımı güçlendireceğim.
Madde 4: Minnettarlık Pratiği Yapmak
Her gün kendimde ve hayatımda şükredecek bir şeyler bulacağım. Minnettarlık pratiği, kendimi daha değerli hissetmeme ve olumlu bir bakış açısı geliştirmeme yardımcı olacaktır.
Madde 5: Diğerlerini İlham Kaynağı Olarak Görmek
Başkalarının başarılarını kendime tehdit olarak görmek yerine, ilham kaynağı olarak kabul edeceğim. Başarılarını kutlayacak ve onları daha fazla öğrenme fırsatı olarak değerlendireceğim.
Madde 6: Kendime Zaman Tanımak
Kendi yolumda ilerlerken acele etmeyeceğim. Her gelişim sürecinin farklı olduğunu kabul edecek ve kendime gereken zamanı vereceğim.
Sözleşmenin Süresi:
Bu yeni zihinsel sözleşme, bugünden itibaren yürürlüğe girecek olup, düzenli olarak gözden geçirilip, kişisel gelişimime göre güncellenecektir.
—
İmza:
[Adınız]
[Tarih]
—
Bu sözleşme, kişinin kendisini başkalarıyla kıyaslamaktan vazgeçip, kendi değerine ve yolculuğuna odaklanmasını sağlamaya yönelik bir dönüşümü temsil ediyor.
Örnek – 5 –
ZİHİNSEL SÖZLEŞME
Sözleşmenin Tarafları:
Sözleşmenin Başlangıç Tarihi:
İptal Edilen Sözleşme:
İşbu sözleşme ile, 01.01.2024 tarihinde imzalanan “Başkalarının problemleri senin sorumluluğun; herkese yardım etmelisin” başlıklı zihinsel anlaşma iptal edilmiştir. Bu eski anlaşma, başkalarının sorunlarını sürekli olarak üstlenmeme, kendi sınırlarımı ihmal etmeme ve duygusal olarak tükenmeme yol açmıştır. Kendi yaşam dengemi korumak ve daha sağlıklı ilişkiler kurmak amacıyla bu anlaşma iptal edilmiştir.
Yeni Sözleşme:
Aşağıda detayları belirtilen yeni zihinsel anlaşma, bu tarihten itibaren geçerli olacaktır.
Madde 1: Sınır Koymayı Öğrenmek
Kendi sınırlarımı net bir şekilde belirleyip, başkalarına hayır demeyi öğrenerek, duygusal yüklerden özgürleşeceğim. Bu sınırları hem kendim hem de başkaları için korumayı taahhüt ediyorum.
Madde 2: Kendi İhtiyaçlarımı Önceliklendirmek
Başkalarının ihtiyaçlarını karşılamadan önce, kendi ihtiyaçlarımı fark edip, onlara öncelik vereceğim. Kendi iyilik halimi etik bir şekilde ve sevdiklerimi gözeterek her şeyin önünde tutacağım.
Madde 3: Yardım Etme Sınırlarını Belirlemek
Başkalarına yardım etmenin her zaman mümkün ve gerekli olmadığını kabul edeceğim. Yardım etmenin sınırlarını bilerek, enerjimi verimli bir şekilde kullanacağım.
Madde 4: Duygusal Yüklerden Kurtulmak
Başkalarının duygusal problemlerini çözme zorunluluğum olmadığını kabul edeceğim. Kendi duygusal sağlığımı korumak için özellikle yardım istendiğinde elimden geldiğince yardımcı olacağım. Kendi duygusal sağlığımı koruyabilir bir haldeysem başkalarına gönüllülükle yardım edip destek olacağım.
Madde 5: Destek İstemekten Çekinmemek
Kendimi yorgun ve tükenmiş hissettiğimde, yardım ve destek istemekten çekinmeyeceğim. Her zaman güçlü olma zorunluluğumun olmadığını kabul edeceğim.
Madde 6: İlişkilerde Dengeyi Sağlamak
Başkalarıyla olan ilişkilerimde, kendi iyilik halimi ön planda tutarak dengeyi sağlayacağım. Her iki tarafın da sağlıklı bir şekilde birbirine destek olduğu ilişkiler kurmayı hedefleyeceğim.
Sözleşmenin Süresi:
Bu yeni zihinsel sözleşme, bugünden itibaren yürürlüğe girecek olup, duygusal sağlığımı koruma amacına yönelik düzenli olarak gözden geçirilecektir.
—
İmza:
[Adınız]
[Tarih]
—
Bu sözleşme, başkalarının problemlerini çözme sorumluluğunu üstlenmekten vazgeçip, kendi sınırlarını koruma ve sağlıklı ilişkiler kurma üzerine odaklanan bir zihinsel dönüşümü temsil ediyor.
Örnek – 6 –
ZİHİNSEL SÖZLEŞME
Sözleşmenin Tarafları:
Sözleşmenin Başlangıç Tarihi:
İptal Edilen Sözleşme:
İşbu sözleşme ile, 01.01.2024 tarihinde imzalanan “Geçmişteki hatalarım ve hayal kırıklıklarım beni tanımlar; bu yüzden gelecekte başarılı olamam” başlıklı zihinsel anlaşma iptal edilmiştir. Bu eski anlaşma, geçmiş hatalarımın etkisinden kurtulamayıp, kendi potansiyelime inanmamamı sağlamış ve geleceğe umutla bakmamı engellemiştir. Kendime daha fazla güvenmek ve geleceğe daha pozitif bakmak amacıyla bu anlaşma iptal edilmiştir.
Yeni Sözleşme:
Aşağıda detayları belirtilen yeni zihinsel anlaşma, bu tarihten itibaren geçerli olacaktır.
Madde 1: Geçmişi Serbest Bırakmak
Geçmişte yaptığım hataların ve yaşadığım hayal kırıklıklarının artık beni tanımlamadığını kabul edeceğim. Geçmişi serbest bırakacak ve kendimi bu yüklerden özgürleştireceğim.
Madde 2: Şu Anı Değerlendirmek
Geçmişte yaşadıklarımın geleceği belirlemediğini bilerek, şu ana odaklanacağım. Her anın, kendim için yeni fırsatlar sunduğunu kabul edeceğim ve bu anları en iyi şekilde değerlendireceğim.
Madde 3: Kendime Güvenmek
Kendi içsel potansiyelime güvenmeyi öğreneceğim. Gelecekte başarıya ulaşabilmek için içimde gereken gücün ve yeteneğin bulunduğunu kabul edeceğim.
Madde 4: Umutlu Bir Gelecek İnşa Etmek
Geleceğe dair umutlu bir vizyon geliştireceğim. Kendi hedeflerime ulaşabileceğime inanarak, pozitif ve cesur adımlar atacağım.
Madde 5: Gelecek Planları Yapmak
Gelecek için olumlu ve gerçekçi planlar yapacağım. Bu planlar, benim değerlerime ve tutkularıma uygun olacak, bana güç ve motivasyon sağlayacaktır.
Madde 6: Kendimi Affetmek
Geçmişteki hatalarım için kendimi affedeceğim. Her insanın hata yapabileceğini ve hataların büyümek için bir fırsat olduğunu kabul ederek, kendime şefkat göstereceğim.
Sözleşmenin Süresi:
Bu yeni zihinsel sözleşme, düzenli olarak gözden geçirilip, geleceğe dair umutlarımı canlı tutma amacına göre güncellenecektir.
—
İmza:
[Adınız]
[Tarih]
—
Bu sözleşme, geçmişten gelen hayal kırıklıklarını geride bırakıp, geleceğe daha pozitif ve umut dolu bir bakış açısıyla yönelmeyi sağlayan bir zihinsel dönüşümü yansıtıyor.